Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Η Τέσσα είναι μόλις δεκαέξι χρόνων. Και της μένουν μόνο λίγοι μήνες ζωής. Ύστερα από τέσσερα χρόνια θεραπείας για τη λευχαιμία, δεν υπάρχει πια επιστροφή. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να περιμένει το θάνατο.
Όμως, αυτό που δεν μπορεί να δεχτεί είναι το γεγονός ότι θα πεθάνει χωρίς να έχει βιώσει πρώτα κάποια πράγματα. Έτσι, φτιάχνει μια λίστα με αυτά που θα ήθελε να κάνει πριν έρθει το τέλος: Σεξ, ναρκωτικά, παρανομίες, έρωτας...

Προσωπική άποψη:
Σίγουρα κατά καιρούς, και ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα, έχουν πέσει βιβλία νεανικής κι εφηβικής λογοτεχνίας στα χέρια μου τα οποία και έχουν αναφορές στον θάνατο. Όμως η ύπαρξή του είναι καθαρά για λειτουργικούς λόγους, απλά και μόνο για να εξυπηρετηθεί η πλοκή. Ο συγγραφέας δεν εισχωρεί σε βάθος στην ιδέα του, τον αναφέρει μεν αλλά ταυτόχρονα, τον προσπερνάει σχετικά γρήγορα κι εύκολα, σα να θέλει να βγάλει τον αναγνώστη από την δύσκολη θέση, να αποφύγει να του προκαλέσει δυσφορία ή να καλλιεργήσει την θλίψη του. Και όμως, ο θάνατος μπορεί να είναι λυπηρός ωστόσο, είναι ταυτόχρονα κάτι μεγάλο και εξαιρετικά σημαντικό, κάτι μπροστά στο οποίο δεν πρέπει να κλείνουμε τα μάτια μας αλλά, να το αγκαλιάζουμε, να το δεχόμαστε όσο κι αν μας πονάει και στο τέλος, μαζί με την θλίψη, να μας μένει η ικανοποίηση ότι κάναμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε και η ελπίδα να παραμένει ζωντανή μέσα μας. Αυτό το θέμα λοιπόν που πολλοί δεν τολμάνε να αγγίξουν, η Jenny Downham το κάνει κεντρικό της άξονα.

Η Τέσσα είναι ένα δεκαεξάχρονο κορίτσι, που κάθε άλλο παρά συνηθισμένο θα χαρακτήριζε κανείς και αυτό όχι γιατί έχει κάποια μοναδική, εξαιρετική ικανότητα αλλά, γιατί πάσχει από λευχαιμία και μάλιστα, στην χειρότερή της μορφή. Έχει περάσει τέσσερα βασανιστικά χρόνια μπαινοβγαίνοντας στο νοσοκομείο, κάνοντας επίπονες αγωγές οι οποίες ωστόσο, ξέρει ότι δεν θα της σώσουν την ζωή αλλά, μπορεί μόνο να την παρατείνουν. Κι ενώ κλείνεται όλο και περισσότερο στον εαυτό της, συνειδητοποιεί ότι ο χρόνος που της μένει είναι λίγος και όσα θα ήθελε να κάνει στην ζωή της, πολλές. Έτσι λοιπόν φτιάχνει μια λίστα με τις κορυφαίες της επιθυμίες τις οποίες και αποφασίζει να ικανοποιήσει. Φυσικά η επιθυμία της να ολοκληρώσει όλα τα παραπάνω, δεν την οδηγούν σε μια μόνιμη κατάσταση ευθυμίας. Ο πόνος, η οργή και η θλίψη δεν την εγκαταλείπουν ξαφνικά αλλά αντίθετα, λειτουργούν ως κινητήρια δύναμη των πράξεών της οι οποίες, άλλες φορές την οδηγούν στην απόλυτη ευτυχία και άλλες, στην βαθύτερη μιζέρια και δυστυχία.

Μπορεί η Τέσσα να είναι βαριά άρρωστη ωστόσο, δεν παύει να είναι έφηβη. Αυτό σημαίνει αυτόματα πως η συμπεριφορά της συνοδεύεται από όλη εκείνη την οργή που χαρακτηρίζει την ηλικία αυτή. Σε συνδυασμό δε με τον κυνισμό που γεννά η ασθένειά της, τα στοιχεία αυτά οδηγούν τους γύρω της αλλά και εμάς ως αναγνώστες στα όριά μας. Όχι, η Τέσσα δεν προκαλεί μόνο την λύπη και την κατανόησή μας αλλά, και την αγανάκτησή μας εξαιτίας της κατά στιγμές εγωιστικής και εγωκεντρικής συμπεριφοράς της. Άνθρωποι είμαστε, όπως και οι συγγενείς και οι φίλοι της, και το συναίσθημα αυτό είναι πάρα πολύ φυσικό και νομίζω άλλωστε ότι και ο σκοπός της συγγραφέας δεν είναι απλά να την συμπαθήσουμε αλλά, να την καταλάβουμε επιτρέποντάς μας ωστόσο να ανασάνουμε κάποιες στιγμές. Όμως φυσικό είναι και το να είναι κι εκείνη εγωίστρια, να θέλει όλη την προσοχή και την αγάπη στραμμένη πάνω της. Όλοι οι υπόλοιποι θα συνεχίσουμε να είμαστε εδώ όταν εκείνη θα έχει φύγει. Εκείνη θα έχει χαθεί, δεν θα υπάρχει όμως εμείς, θα συνεχίσουμε να αναπνέουμε, να αισθανόμαστε, να ονειρευόμαστε.

Η Jenny Downham αποδίδει την ιστορία της με την βοήθεια της φωνής της Τέσσα, πλημμυρισμένη από μαύρο χιούμορ και κυνισμό, αποφεύγοντας με επιδέξιο τρόπο να καταφύγει σε φτηνούς μελοδραματισμούς. Η γλώσσα που χρησιμοποιεί μπορεί να είναι σκληρή παράλληλα όμως, είναι αληθινή, ρεαλιστική, πέρα για πέρα ειλικρινής, γεγονός που μας αγγίζει μέχρι τα βάθη της ψυχής μας συγκινώντας μας βαθιά και ουσιαστικά. Η φιλία, η αγάπη, ο έρωτας, όλα αποτυπώνονται μέσα από μικρές ή μεγάλες στιγμές που θα ολοκληρώσουν τον κύκλο της ζωής της ηρωίδας η οποία όσο και να θέλει, δεν μπορεί και το ξέρει καλά, να ξεφύγει από τον θάνατο. Μπορεί η Τέσσα να υποφέρει και όμως, αποδεικνύεται ότι είναι η πιο δυνατή απ' όλους, μπορεί να μας ζηλεύει και να ξεσπάει απέναντί μας για το άδικο της μοίρας της ωστόσο, δεν ταπεινώνεται, δεν σκύβει το κεφάλι αλλά λέει εγώ είμαι εδώ και θα το παλέψω όσο μπορώ. Την ύστατη στιγμή όμως δεν προσπαθεί να τον πολεμήσει αλλά με γενναιότητα, να τον καλοδεχτεί, αποχωρώντας με την συνείδησή της γεμάτη με τις πιο όμορφες εικόνες και συναισθήματα που άλλοι μπορεί να μην συναντήσουν σε μια ολοκληρωμένη ζωή, εικόνες που με υπέροχο τρόπο μεταφέρονται και σε μας κάνοντάς μας να πιστέψουμε ότι βρίσκονται πολύ κοντά στην αλήθεια, έστω κι αν δεν έχουμε συναντήσει τον θάνατο.

Πόσο εύκολο είναι για ένα βιβλίο νεανικής λογοτεχνίας να μιλήσει για τον θάνατο και μάλιστα, τον θάνατο ενός δεκαεξάχρονου κοριτσιού; Πόσο εύκολα μπορεί ένα παιδί ή ένας έφηβος να καταλάβει, να κατανοήσει σε βάθος και τελικά, να αντιμετωπίσει τον θάνατο; Πολύ πιο εύκολα από κάθε ενήλικο και θέλετε κάποια απόδειξη γι' αυτό, στραφείτε σε κάποιο παιδί που βρίσκεται κοντά σας ή ακόμα καλύτερα, αναζητήστε στις μνήμες σας τα χρόνια εκείνα που ήσασταν εσείς παιδί και προσπαθήστε να θυμηθείτε αν αντιμετωπίζατε τον θάνατο με την ίδια μακαβριότητα που πιθανότατα το κάνετε ως ενήλικες. Όχι, το να μιλήσεις στους νέους για τον θάνατο δεν θα τους μαυρίσει την καρδιά αφού, έχουν μεγαλύτερο και ισχυρότερο σθένος από εμάς και σαφέστατα, πολύ πιο ισχυρή λογική η οποία και τους επιτρέπει να πονέσουν μεν, να προχωρήσουν δε, ξέροντας πως η ζωή δεν τελειώνει όταν κάποιος φεύγει αλλά αντίθετα, συνεχίζεται και αυτοί πρέπει απλά να κάνουν ότι καλύτερο μπορούν. Αυτό το σπαρακτικό, συγκινητικό και γεμάτο έντονα συναισθήματα μυθιστόρημα, είναι αναμφίβολα μια εμπειρία που μικροί και μεγάλοι πρέπει να βιώσουν και να μοιραστούν.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Jenny Downham
Μεταφραστής: Γιαννακοπούλου Χαρά
Εκδόσεις: Πατάκης
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2008
Αρ. σελίδων: 346
ISBN: 978-960-16-2797-7